Ik zal als Nederlandse dame maar meteen met de deur in huis vallen. Ik krijg het op mijn heupen van termen zoals me-time, zelfzorg en zelfhulp. Het is een speciale sector en er zitten goede elementen en vaak ook goede bedoelingen bij, maar het dekt naar mijn mening de lading niet.
Me-time: alleen in de sauna zitten, het beeld dat ik daarmee associeer, daar vind ik dus niets aan. Ook bij zelfzorg ontbreekt voor mij een wij-gevoel en al zeker bij zelfhulp (‘zoek het zelf maar uit’).
Mentaal welzijn is een beter begrip. Het klinkt wel wat saai, maar saai is zeker niet slecht (hierover later meer) en iedere maand verschijnt er ergens wel een column waarin staat dat ‘we het taboe over mentaal welzijn eens moeten doorbreken’. Wel, na zoveel columns zal het wel doorbroken zijn.
Al die begrippen… ‘Wellness’, een samentrekking van ‘wellbeing’ en ‘fitness’ – dat zijn zaken die ik actief promoot – is óók een misleidende term geworden. In een wellnesswinkel vind je geen meditatiekussens of fitnessspullen, maar vooral jacuzzi’s. Daar ben ik ook niet tegen, máár: eerst inspannen, dan ontspannen, denk ik dan. Nu klink ik misschien van de oude stempel, maar vroeger waren de mensen ook meer ontspannen en fitter. Vroeger, ja… was het beter.
Toch bestonden er toen geen fitnessclubs of meditatieapps. Er was ook gewoon minder stress, geen internet en geen smartphones. Die toestellen bestaan nog niet eens zo lang. En ze zijn een gevaar voor ons brein. Voel je je slecht? Even scrollen maar. Een dopamineshot in je broekzak: klinkt leuk, maar het is zoals suiker: de dip die volgt is eens zo hard.
Het grootste geheim van ‘zelfzorg’, of hoe je het ook allemaal noemt, laten we het houden bij ‘een goed leven’, is: (trommelgeroffel) dat er geen geheim is! Het zijn de vanzelfsprekende dingen die een app en zelfs AI niet kunnen vervangen. Een paar uur zonder smartphone (discipline!) zal je meer helpen dan diezelfde smartphone veelvuldig te gebruiken en daarop te mediteren. Je hoeft dat ding niet weg te smijten. Je dient het alleen te beheersen. Wie doelen stelt, laat zicht niet afleiden door notificaties. Doelen zorgen voor zingeving en zingeving is duurzamer dan geluk.
Discipline (saai!) is het sleutelwoord voor zelfzorg en zingeving. Discipline is karakter wanneer niemand kijkt en dien je zelf te doen. Je huishouden, sporten als je geen zin hebt of als het regent. Ademhalingsoefeningen, ook als je zogezegd geen tijd hebt. En journallen: schrijf je gedachten eens op met pen en papier. Ze zullen je meer inzicht geven dan een of andere influencer.